Zacznijmy od definicji. Jak sama nazwa wskazuje, bioróżnorodność to różnorodność biologiczna, co oznacza różnorodność i zmienność życia na Ziemi we wszystkich jego formach. Dotyczy zwierząt, roślin, grzybów i mikroorganizmów czyli ogólnie rzecz biorąc wszelkiego życia na Ziemi. Obejmuje ona różnorodność w obrębie gatunku, pomiędzy gatunkami i różnorodność ekosystemów oraz interakcje między gatunkami i ich środowiskami.
Niepoliczalna różnorodność gatunków
Ta różnorodność gatunków nie jest stała i ewoluuje z czasem. Tak więc co roku odkrywane są nowe gatunki, a inne znikają. Np. Tosanoide Obama jest rybą hawajskich raf koralowych odkrytą w 2016 r. Swoją nazwę zawdzięcza prezydentowi USA Barackowi Obamie, uhonorowanemu w ten sposób za jego zaangażowanie w ochronę gatunków. Inny, niedawno odkryty gatunek to Drosera Magnifica, znaleziona w 2015 r. Ta rosnąca na południowym zachodzie Brazylii roślina jest pierwszym na świecie gatunkiem odkrytym dzięki zdjęciu zamieszczonemu na FB!
Niestety, liczne gatunki zwierząt i roślin uważa się za zagrożone i każdego roku wiele z nich znika bezpowrotnie. W trakcie Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro w 1992 r. uznano to zjawisko za katastrofę i w celu jej zapobiegania podpisano Konwencję o zachowaniu różnorodności biologicznej.
Zagrożony wyginięciem jest np. tygrys z Sumatry, żyjący w Indonezji. Wg WWF pozostało tylko 500 osobników tego gatunku, który jest ostatnim żyjącym gatunkiem tygrysa w tej części świata. Zagrożenie jest konsekwencją niszczenia jego naturalnych siedlisk. Tygrys z Sumatry, żyjąc na dzikich pustkowiach, potrzebuje do życia ok. 400 km2. A tymczasem, w latach 1990 – 2010 stracił ok 40% swoich lasów, ze względu na pozyskiwanie terenów pod produkcję oleju palmowego.
Biorąc pod uwagę nowo odkrywane gatunki i te, które znikają, bardzo trudno oszacować ich rzeczywistą ilość na Ziemi. Na dzień dzisiejszy poznano i opisano 2 mln gatunków.. Ale to maleńka część istniejących. Szacuje się, że na Ziemi mogłoby rozwinąć się nawet 80 mln różnorodnych gatunków.
Jak wspominaliśmy wcześniej, bioróżnorodność to różnorodność globalna wszystkich gatunków: zwierząt, roślin, grzybów i mikroorganizmów. Współdziałanie między nimi i ich środowiskiem przynoszą Człowiekowi wiele korzyści. Bioróżnorodność odgrywa ogromną rolę w takich sektorach jak żywność, zdrowie, kultura, ekonomia, czy transport. Ta pomoc ze strony bioróżnorodności nazywana jest „usługą ekosystemową”. Są ich cztery:
- usługi zaopatrzeniowe
- usługi regulacyjne
- usługi kulturowe i społeczne
- usługi wspomagające
Usługi zaopatrzeniowe
Bioróżnorodność dostarcza nam zasobów niezbędnych do wyżywienia, a także surowców, energii, medycyny i wody pitnej. Bezpośrednio zaspokaja potrzeby Człowieka i umożliwia rozwój ludzkich aktywności. Przykład: wg WHO aż 80% ludzkości regularnie wykorzystuje rośliny jako środki lecznicze. Jest też niezbędna we współczesnej medycynie. Penicylina, odkryta w 1928 r przez Aleksandra Fleminga, jest pierwszym antybiotykiem wytworzonym na bazie grzyba o nazwie Penicillinum.
Usługi regulacyjne
Ekosystemy odgrywają ważną rolę w życiu Człowieka. Zapewniają regulację klimatu, łagodzą ekstrema pogodowe, zmniejszają ryzyko rozmnażania patogenów, oczyszczają glebę, powietrze i wodę, biorą udział w przerobie śmieci, chronią przed promieniowaniem UV. Dzięki ochronie łąk zalewowych, absorbujących wody powodziowe zmniejszane są się katastrofalne skutki powodzi. Inną, niebywale ważną “ usługą” jest zapylanie. Bez niego nie ma możliwości odradzania się roślin, a najważniejszą rolę pełnią tu pszczoły, zapylające aż 75% roślin zapewniających nam wyżywienie.
Usługi kulturalne i społeczne
Bioróżnorodność przynosi też Człowiekowi wiele dobrodziejstw poprzez rozrywki, turystykę, relaks, a nawet twórczość artystyczną. Jak? Odpowiedź jest prosta i bardzo piękna. Przyroda i różnorodność gatunków, które ją tworzą, są bardzo ważne dla dobrostanu emocjonalnego i duchowych przeżyć Człowieka. Czy ktoś nie czuł przyjemności wdychając zapach kwiatów w parkach i na łąkach? Kto nie czuł zachwytu patrząc na ogrom gór czy morza?
Usługi wspomagające
Dzięki nim możliwe są 3 powyżej opisane usługi. Wśród wspomagających znajdują się fotosynteza, tworzenie siedlisk glebowo-wodnych, produkcja tlenu oraz cykl składników odżywczych. W ten sposób zapewnione jest funkcjonowanie biosfery i równowaga w przyrodzie.
Międzynarodowy Dzień Bioróżnorodności
Bioróżnorodność, ochrona gatunków i środowiska są fundamentem życia ludzi na Ziemi. Uświadomienie sobie tej prawdy sprawiło, że ONZ w 1993 r. ustanowił Międzynarodowy Dzień Bioróżnorodności, który od roku 2000 świętujemy 22 maja. Ten dzień ma uwrażliwiać obywateli Ziemi na jej istnienie, umożliwiać lepsze rozumienie otaczającego nas świata i jego znaczenie.
Dzięki temu łatwiej rozpoznajemy wpływ naszych działań na przyrodę i szukamy alternatyw, aby przynosił on pozytywne skutki dla planety. Każdy mieszkaniec planety może uczestniczyć w ochronie bioróżnorodności przez drobne decyzje dnia powszedniego, dotyczące wyżywienia, transportu, ogrzewania, sposobów spędzania wolnego czasu, a nawet higieny osobistej.
A co na to Tomojo?
Jak pewnie wiecie, Tomojo – karma na bazie białka z owadów jest bardzo zdrowa dla naszych przyjaciół psów i kotów oraz ekologiczna – przyjazna dla środowiska naturalnego. Zaczęło się od dwóch przyjaciółek Madeleine i Paoli z Francji, które w chwili ukończenia studiów w zakresie ochrony środowiska zdały sobie sprawę, jaki wpływ na planetę ma produkcja żywności dla ich zwierząt domowych. Np. pies, jedzący karmę z tradycyjnym mięsem, szkodzi środowisku 2 razy bardziej niż samochód z napędem na 4 koła, przejeżdżający rocznie 10 tys km! Przyszedł więc czas na działanie ratujące bioróżnorodność i środowisko poprzez znalezienie alternatywy dla tradycyjnej karmy. Tak powstało Tomojo.
Produkcja 1 kg owadów zużywa aż 200 razy mniej wody niż produkcja 1 kg kurczaka. Emituje 7 razy mniej CO2 niż produkcja 1 kg wołowiny. A poza tym hodowla owadów to 0 antybiotyków, w przeciwieństwie do np. hodowli łososi.
To z chęci ratowania środowiska i jego zasobów narodziło się Tomojo i codziennie motywuje naszą ekipę!
